Kritiek en een eeuwige discussie

Kritiek is overal. Sla eens een krant open of bekijk wat facebook-reacties onder een post. We kunnen er wat van, ook in onze partnerrelatie. Ontelbare keren hoor ik hier partners kritiek op elkaar geven over werkelijk van alles. Hoe de vaatwasser wordt ingeruimd, hoe er voor de kinderen wordt gezorgd…er is zelfs kritiek tussen de lakens of over de manier waarop je partner ademt.

Wist je dat wij kritiek geven op het gedrag van onze partner omdat we eigenlijk de wens hebben dat zij doen wat wij zelf willen? Helaas pakt onze partner de kritiek negen van de tien keer niet zo positief op dat hij of zij direct doet wat wij willen, maar wekt het negatieve reacties op en werkt het juist averechts. Niet zo gek, want zelf vinden we kritiek ook niet de beste motivator. Hoe komt het toch dat kritiek zoveel invloed heeft?

Ons brein en de werking daarvan is, zoals we allemaal weten, heel erg oud. Pas sinds een paar honderd jaar hebben we degelijke huizen om gevaar buiten te houden en het is relatief gezien nog niet zo lang geleden dat we ons eten bij de supermarkt konden inslaan i.p.v. op jacht te gaan naar goede kost om de winter door te komen. Zo snel als dat allemaal gaat, zo snel gaat ons brein niet. Het is nog steeds ingericht op de tijd waarin gevaar nog ‘echt’ gevaar was. We hoeven ons nu niet meer te verdedigen tegen allerlei enge beesten of voedselschaarste, maar tegen de kritiek van onze partner. Het gevaar zit soms gewoon naast ons op de bank. De werking van ons brein is echter niet veranderd en de reactie op gevaar is dus hetzelfde gebleven. Gevaar zet een mechanisme bij ons aan.

We willen weg van deze nare prikkel genaamd kritiek en hebben een oud, maar effectief mechanisme dat in werking wordt gezet. We gaan ons gedrag verdedigen en uitleggen aan onze partner, we gaan in de tegenaanval en slaan met woorden terug of we keren ons af van onze partner en gaan terug in onszelf. Dit gedrag heeft niets meer met liefde te maken maar met biologie. Het gaat over hoe je als mens instinctief reageert op gevaar en nare prikkels.

Hier in de praktijk kom ik dan ook iedere keer tot de conclusie dat kritiek helemaal voor niemand (nee, echt niemand) goed is. Het doet pijn, irriteert, genereert afstand en zorgt voor verdriet en nog veel meer van wat je niet nodig hebt. Niet doen dus, gewoon niet. Zorg dat je zorgvuldig je woorden kiest die je mond verlaten. Je partner zit in hetzelfde team en je teamgenoot kleiner maken is zeer nadelig voor het teamgevoel en de prestaties van ditzelfde team. Leg elkaar geen dingen op en accepteer het als de ander op een andere manier te werk gaat. Ga niet drammen, stampen, huilen, schreeuwen of dreigen wanneer het niet gaat zoals je het hebben wil. Helaas werkt het zo dat je niet altijd krijgt wat je wil, hoe je wil en wanneer je het wil. Je komt wel verder met vriendelijke verzoeken, feedback en positieve bemoediging. Als dat niet lukt, gun jezelf dan een time-out om je emoties te laten zakken. Wees mild en vriendelijk voor jezelf, maar ook voor elkaar. Je komt werkelijk een stuk verder.

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *